"FUSSATOTI RITORNATE VIRTUALMENTE ALLE VOSTRE ORIGINI"

 

 

Fussatoti  pinsir�si  3

 Giuvanni,  Carmelu  e  U MALU SPIRITU

Uuuh�.uuuh�.uuuh.

Tri vibbrazzioni e u cellulari mmut�u. Carmelu vitti ndo disprei � forma d� busta, capisc�u chi nc�era nu messaggiu  e japr�u mi leggi e ligg�u: �urgt vdmc slt pst nd chzz, cnfrm, firmato Gvnn�. Carmelu si misi in pins�ru p� stu messaggiu cifratu e si misi puru in aggitazzioni pinsandu non mi nci succid�u carcosa i mali a Giuvanni. Circau mi nci rispundi cu n'atru messaggiu, mi cerca spiegazzioni, ma non nci rinisc�u e nci telefunau ndo telefunu fissu e quandu Giuvanni rispund�u, dopu tanti sun�ti, Carmelu ncuminciau mi parra:

Carmelu:  Giuvanni, chi tti succid�u, chi sunnu tutti ssi cunsunanti, chi v� diri, ancora non capisc�a nenti.

Giuvanni:  Curri Carmelu, ndi vidimu nda solita panchina, o solitu postu, nd�iu cosi urgenti mi ti dicu.

Carmelu: St�tti carmu, dammi tempu mi mi vestu, mi mi mentu carcosa i pisanti chi oi faci troppu friddu, cup�ggiti puru tu, si chidhu chi m�� ddiri � cosa longa.

Giuvanni: Non ti prioccupari suggnu ggi� cupaggiatu e prontu mi partu, cerca cchiuttostu mi ti movi, cu rriva u primu spetta.

Carmelu: Va bbonu, staju partendo.

Tutt�i ddui rruvaru trafilati. Primu rruvau Giuvanni chi viniva d�ammunti e ndaviva a strata a calata e poi rruvau Carmelu npocu cchi� ffannatu, p� nchianata. Si ssittaru nda panchina senza parrari, nfina mi ripigghjnu u rispiru. Giuvanni ntantu carricava a pipa, mentri Carmelu masticava u so� sic�rru. St�sinu nu pocu pinsir�si, po� Carmelu fici a s� dumanda.

Carmelu:   Giuvanni chi ti mbatt�u, mi ti scatafasci i ss� man�ra. Parra, non mi fari stari in pins�ru.

Giuvanni: Atru chi pins�ru! Cc�, si non ndi stamu attenti, ndi scoppia puru u cirivedhu. T�aiu a cuntari nu sonnu chi mi nsunnai stanotti.

Carmelu:     E chi ti putisti nsunn�ri, mi s� tantu agitatu. Pari chi ti cavadh�au u fudhittu!

Giuvanni:  Fussi m�era u fudhittu! A cosa � peggiu! Mi nsunn�i chi ndo nostru paisi tras�u u malu spiritu e non sulu ndo nostru paisi, forsi ndi tutta a Cumuni. Era dhass�pra, nd� muntagni di Manc�si, e d� nu saccu tirava fora litt�ri e i lanciava intra i casi di tutti i cristiani. Ridendu e saddariandu diciva: scialativi, cc�, vi rruvau u rifriscu. Busti a dritta, busti a manca, vulavunu com�i passiri nda marzu, e si zziccavunu sutt�e porti nde casi di cristiani. Chi tu dicu a ttia mi fici mprissioni, mi russigghjiai all�intrasattu tuttu sudatu, epp�i non mi ricordu cchi� nenti. Mi ristau sulu u schjiantu e ancora mi veni mi tremu.

Carmelu:   Bbonu, ora statti carmu, non pins�ri a ss� cosi, d�ssa stari u malu spiritu, chi forsi non nc�intra nenti. Cchiuttostu quandu u facisti stu sonnu. S� ssicuru chi fu stanotti  o passaru carchi para i jorna.

Giuvanni:  Non ti sacciu a ddiri, m�imprissionai tantu chi pari chi mi si sbacantau a testa. Non mi rricordu quandu fu, forsi passaru carchi para i jorna.

Carmelu:  All�ra u malu spiritu non nc�intra. I litt�ri chi vidisti � pass�u u pustinu. Sunnu raccumandati aerre, c� rricivuta i ritornu, ch� mandau a Cumuni a tutti p� pajiari l�acqua, a depurazioni ill�acqua e puru i fognaturi, e du ddumilaeddue an poi. Mi rruvau puru a mmia, sulu c�ancora na japr�a. Anzi l�aju cca cu mmia, ora vidimu quantu mi ttocca.

Carmelu japri a busta e guarda, a lluntana e a mbicina e guarda, a vota suprasutta e guarda, a gira ill�atra parti e guarda e dopu c�a fin�u i guardari fici nu saddu da panchina comu quandu cu pigghjiau na scossa i currenti.

Giuvanni:    Chi nc��, Carmelu, mali nutizzii. Non vidi bbonu, o vidisti u malu spiritu!

Carmelu:  Cosi bboni non vitti, ma forsi � � vista. C�� prescia chi mi facisti mi spird�a l�occhiali e dh� stampa i catarratta mi faci vidiri mpannatu. Non sugnu tantu cumbintu, vogghjiu vid�ri chiaru e poi mi sentu npocu a ngiru nde vicini mi vjiu com�� a sun�ta. Ma a ttia non ti rruvau ancora sta littira?

Giuvanni:  Non sacciu mi ti dicu, forsi rruvau. Nciaju a dumandari a m� mugghjieri, c� sapi aundi a mmucciau.

Carmelu:  E dumandici, dumandici, poi mi sai a ddiri. E dumanda puru p� t� parti dha p� mmunti, senti nu pocu tutti i cristiani, l�amici, i parenti. Vidi si nci rruvau puru a idhi sta littira da Cumuni, intanto puru eu m�informu nda m� zzona. Vidimu si carcunu rinisc�u mi schjiarisci tutti sti numira.  Ndi vidimu n�atra para i jiorna, nd� stramenti, si nci sunnu novit� non mand�ri ssimmissi, chi non capisciu nenti, tilefuna cu fissu, sinn� ti chiamu eu. Ora rritiramundi p� casi, ch� eu sugnu curiusu mi leggiu e mi capisciu chidhu chi nc�� scrittu nda sta littira. Ciau Giuvanni, manteniti bbonu.

Giuvanni:    Ciau Carmelu, rist�mu cus�, ma eu pensu sempri o malu spiritu.

 

U malu spiritu: E f� bbonu mi pensi, ancora u bellu av�� rr�vari. Vai, vai a casa e leggiti a t� littira, ma prima ssettiti nda na seggia bella ferma, non m�� cad�ri, si ti pigghja ncorpu. E vidi non mi ti veni u friddu nd� spadhi, comu nci st� vinendu a tutti i fussatoti, e muntubbedishiani, e masidhoti e puru e salinoti. Nc�� friscu e rifriscu p� tutti.

 

Giuvanni sint�u comu nu s�rfuru d�arr�du, si ggirau ma non vitti nenti, sulu nu nivuledhu chi prestu scumpar�u. Carmelu, ntantu era rruvatu versu a farmacia e chianu chianu p� bbasciu si ndi jiva, tuttu pinsir�su p� dha littira chi ndaviva nda sacchetta, chi ncuminciava mi diventa cchi� pisanti.

Giuvanni nchianava p� s� casa, pur�idhu pinsir�su, e a ogni puzzettu i ll�acquedottu chi ncuntrava sentiva comu nu zzurr�amentu di rotedhi chi giravunu, mentri nd� puzzetti di novi fognaturi non sentiva nenti, mancu na stampa i puzza. Nci parsi stranu stu finominu e pi mi si ssicura jiva avanti a arr�du mi controlla, e sempri sentiva stu furri furri i scrusciu. Si schjiantau Giuvanni, cchi� du giustu, e llungau u passu mi si zzicca intra, nd� s� quattru mura, sempri o malu spiritu pinsandu.

 

U malu spiritu: Pensa Giuvanni! Pins�ti tutti paisani! Accam�ra  nd� puzzetti nci sugn�eu ed eu cumandu. Mi zziccu nd� tubbi i ll�acqua quandu cala e puru quandu a tagghjinu e mi divertu mi viu i puntaturi chi girinu cull�aria. Dhu scrusciu, dhu zzurriamentu di rotedhi mi pari na musica cilistiali�� scusati vuliva diri �� nfirnali, u massimu du m� divertimentu. E quandu vi manca l�acqua, ch� tubbi si sbacantunu, chi billizza quandu rriva l�aria! Si carchi rubbinettu perdi, u puntaturi v� a milli. A� forza i ll�aria esti mprissionanti e nudhu s� nd�accorgi. U puntatori gira e signa l�acqua chi non nc��. E tutti pajinu i bulletti senza mi sannu chi stanno pajiandu l�aria o postu i ll�acqua. E nd� nbernu v� custringinu mi pajiati l�acqua d� vostr�ortira, l�acqua du mbivirari. P�nsino ch�� piccatu mi scurri nd� fjumara e allora v� mandunu nd� casi. E v� pajiati puru l�acqua d� fiumara. Chi divertimentu!

 

Pass�ru n� para i jorna, Giuvanni e Carmelu si cuntrullaru i carti, i cunfruntaru chi bulletti vecchi e si nd�accurgiru chi cunti non turnavunu, e si telefunaru p� n�atru incontru urgenti, ma, mmalidittu, u tilefunu sunava sempri occupatu. Data l�urgenza chiamaru ddu figghjioli, mi mandunu mbasciata, pinsandu cu telefunu era gguastu. Ma u telefunu non era gguastu. Era chi spaccavunu u sicundu quandu si chiamavunu, p� non smint�ri i pins�ri paralleli, p� chistu mutivu sunava sempri occupatu. I ddu figghjioli si d�sinu i mbasciati a mitati caminu e si ndi turnaru p� casi.

Giuvanni e Carmelu, all�ura stabilita d� mbasciati, s�incuntraru nda solita panchina. Ssitt�ti, ristaru nu pocu pinsir�si, u tempu mi ricogghjinu i pins�ri e poi unu dissi all�atru: Ncuminci tu o ncuminciu eu. Giuvanni ch�era tutto nfervuriatu e viniva d� na zona russa dicid�u mi ncumincia prima idhu.

Giuvanni:    Carmelu, eu sugnu sempri cchi� cumbintu chi nc�esti u malu spiritu. L�atra vota n� � vitti ma u sint�a. Era nd� puzzetti i ll�acqua chi ruful�ava ndi tutti i puntaturi. I� nu puzzettu nisciva e ndi n�atru zziccava. Pariva nu furminu. Si sentiva sulu u scrusciu i ll�aria. Sugnu ancora ntrubuliatu d� paura chi pigghjiai.

Carmelu:  Ncuminciu mi mi mentu a mpins�ru pur�eu. Non mi sentu tantu sicuru. Cchiuttostu a littira a truvasti?

Giuvanni: A truvai� no mm�era parutu mai! Era ndo tiraturi du bar�, mucci�ta nde linz�la. M� mugghjieri si sbarruau quandu ligg�u tutti dhi numira e vuliva no mma v�u, ch� si schjiantava non mi mi pigghjia cosa.

Carmelu.  E ndaviva rraggiuni cchi� du ggiustu. A ttia i cosi storti non ti piacinu e imbestialisci, e quandu mbestialisci n� rraggiuni e po� fari carchi fissar�a e po� si senti mali. E nda littira ndavi tanti cosi storti. Esti na fattura di pajiari, ma nc�� na cosa strana chi non mi cumbinci. Sunnu numira strani. U puntaturi i ll�acqua signa centu metri cubbi chi tras�ru, ma ill�atra parti depurunu ducentu. Forsi chi l�acqua intra i tubbi si raddoppia e carchi vota puru si quatruplica. Chistu esti nu teorema c�� scola non ndu ficinu studiari, o forsi u sparmintaru ora e u mplementaru nde cumpiuter da Cumuni. Non sacciu chidhu chi mi pensu. Forsi nd� rraggiuni tu�..mi veni mi pensu ch�esti na fattura, na brutta fattura e forsi nci voli a zzinghira m�� caccia. Chi ssi dici dha p� mmunti, i vicini � rriciviru ?  O simu sulu nui i fissa du paisi!

Giuvanni:  A� rriciviru tutti e vannu strati strati sventuliandu circandu rraggiuni i stu mistero!

Carmelu:  Allora � veru! Puru p� bbasciu i cosi su cus�. Esti nu subbuglio generali. Ncuminciu mi pensu � malu spiritu pur�eu.

U malu spiritu: Cc�, cc� sugnu! Non mi viditi ma eu vi tegnu d�occhiu. Sugnu cca ssittatu ncima � monumentu di vostri morti � guerra, chidhi chi partiru e non turnaru, e mancu u s� nomu cc� nci muntuaru. Cu vui vogghiu parrari, basta chi non vi trimul�ati, e��. ndajiu cosi mi vi cuntu!  Cchi� d�unu jiu a Montubedhu mi reclama ndo palazzu comunali, ma, sartu ciravuluni, nudhu nci d�si raggiuni. I� ficirnu jiri cc�, i ficinu jri dh�, nchjan�ri p� supra, scind�ri p� ssutta, ma sempri a stessa solfa�. Forsi nc�esti carchi sbagghjiu, ma s�avi a pajiari u stessu, nc�esti na leggi nazzionali e c� � llacciatu e puru c� no, avi a contribuiri puru p� fognatura. Cosi i ll�atru mundu! Ed eu, malu spiritu, ill�atru mundu, ndi capisciu carcosa! Comu n�hacher tras�a nde compiuter, controllai l�ardischi, i memorii ram, i linchi e tutti i cartelli e suttacartelli, tuttu funziona, i cumpiuter s� a postu. All�ra tras�a nde cirivedhi e cca mpuntau u carru! I jidita battivunu nda tast�ra sempri i stessi numira comu quandu chi consumi i ll�acqua erunu sempri i stessi annu dopu annu, mancu nu decilitru i differenza, p� depurazioni e a fognatura, mentri u cunsumu i ll�acqua nde puntaturi era a mit� e carchi vota puru nu quartu.

Carmelu:  Senti malu spiritu, fermiti nu pocu. I cosi chi ndi st� cuntandu ndi mentinu in pins�ru, v� diri forsi chi nc�� carcunu chi ndi voli buzzarriari mi ndi caccia i soddi d� sacchetta?

Giuvanni: Eu vogghju sap�ri c� � chi duna l�ordini a ssi cristiani mi mentinu numira a casacciu. Cc� s� soddi e sunnu soddi assai, non sunnu nucidhi mericani, e vogghjiu sap�ri quali strati pigghjinu, aundi vannu a fin�ri. Tu, malu spiritu, s� nenti, datu chi ggiriasti stanzi stanzi ?

Carmelu: Eu vogghjiu sap�ri n�atra cosa. Com�esti l�acqua d� fiumara chi cala nde nostri rubinetti?  Dinnu chi passa d� sarbatojiu e veni pulizzata, ma nui chi mbivimu? Avimu a ccatt�ri l�acqua minerali?

U malu spiritu:  Non parr�ti d�acqua minerali!  non nisc�ti nd� ss� discursi! E non dic�ti mancu chi jiti a castagnara, a jargian� o � fil�si mi pigghjiati l�acqua chi mbiviti. Carchi cirivedhu sta spitt�ndu u tradimentu. P�ti capitari chi nda ll�ingenuit� carcunu va mi dici chi ll�acqua chi si mbivi non � du puntaturi. Idhi, chistu stanno spitt�ndu! U s� raggiumamentu � matematicu. Esti veru chi n� mbiviti, per� � pisciati e nui l�avimu a depurari, e depurunu puru chidha chi pisciati nde campagni, anzi st�ti attenti n� mi vi chiamunu p� l�inquinamentu!

Giuvanni e Carmelu:  Azzu, puru chissu nc��!

U malu sipritu:    Chistu e atru! cchiuttostu st�ti all�erta. V� stessi cuntrullastuvu i litt�ri ch� rruvaru ndo paisi, vidistivu i numira e vidistivu i dati di litt�ri. Pari c�� carcunu nci� ficinu cchi� i nseculu arredu, a carc�atru nci misinu a data alla mericana, prima u misi poi u jornu e poi l�annu, ma non mi risulta chi ndo calandariu  ndavi anni c� quattordici, chindici, o vintitr� misi. Stanno ribbaltandu tutti i dati, forsi ndannu prescia e a prescia faci sbagliari.

Carmelu:   Scusa, malu spiritu, ma pirch� t�impegni tantu, pirch� ndi duni tutti ssi cunsigghj. Contraddici a t� figura. Nui a stu punto non capiscimu nenti, ndavimu bisognu i ll�abbucatu.

U malu spiritu:  Ora vi dicu na cosa, ma mi rresta tra di nui, non vogghju mi si sapi a ngiru. Eu sugnu malu spiritu, ma non sugnu nu spiritu malu. U vostru abbucatu sugnu eu !

Carmelu :  No, no, non � pussibuli. Chi v� diri, chi v� puru � tribunali?

U malu sipiritu:  No, chissu n� pozzu fari, ma a leggi v� pozzu ricurdari e, quandu nc�� tortu � tortu, e, quandu nc�� rraggiuni, nc�� rraggiuni!

Giuvanni: E chi ndi dici, nda sti litt�ri ndavimu tortu, a leggi chi dici?

U malu spiritu:  Ndaviti rraggiuni e ndaviti tortu, ndaviti tortu e ndaviti rraggiuni!

Giuvanni e Carmelu:  Spieghiti megghjiu, ch� non capiscimmu nenti.

U malu spiritu:  Eccu chi vi spiegu: Nc�era na bella leggi ndo vostru ordinamentu legislativu, era a tricentudiciannovi du deci maggiu du sittantasei e c� chidha leggi ndavivivu rraggiuni.

Carmelu e Giuvanni:   E chi ddiciva, chi ddiciva, vidimu si ndi putimu appellari.

U malu spiritu:  Purtroppu non putiti fari nenti. Era na leggi giusta chi non faciva pajiari depurazzioni e fognaturi aundi non nc�erunu i fognaturi e mancu llacciamenti nde puzzetti, ma comu tanti leggi giusti � sopprimiru.

Giuvanni e Carmelu: E ora pirch� ndavimu tortu?

U malu spiritu:  Pirch� nc�� na nova leggi ch�esti chiamata leggi �Galli�. A�  ficinu ndo novantaquattru, � cincu ginnaru e porta u numiru trentasei. E l�articulu quattordici vi duna tortu. Basta chi nda Cumuni nci sunnu quattru tubbi i fognaturi, oppure chilomitri, e nc�esti nu depuraturicchjiu, si funziona o non funziona, si siti llacciati oppure non siti, aviti a pajiari u stessu. �Dura lex sed lex�, diceva u nticu romanu.

Giuvanni:  Chi leggi stramba! Ma puru vulendu, mi dumandu e ddicu, comu fannu chidhi chi stannu nda via d� santi martiri traversa prima e traversa sicunda ch�esti � sutta, mi s�allaccinu ndo puzzettu i via d� santi martiri ch�esti i supra???

Carmelu:  Caru Giuvanni cc� mi schjiantu chi finimu comu nda favula � Fedru. Quandu u lupu dicidi mi si mangia u gnedhu a scaggiuni � trova. Mi veni mi pensu: poveri ciavuredhi e tanti cr�pi finiru tutt�aniti nde sdirr�pi, ma forsi non � cus�, non mi rricordu bbonu.

Giuvanni: O ti rricordi bbonu o ti rricordi malu non faci differenza, simu dh�. Malu spiritu, comu ndavimu a cumpurtari, dunindi nu cunsigghjiu d�abbucatu.

U malu spiritu:  Comu vi diciva prima, purtroppu aviti a pajiari. Per� vi jiapru l�occhj. Cuntrullativi tutti i fatturi, facitivi i cunteggi e si nc�� sbagghjiu reclamati, puru a bbuci forti, ndaviti tutti i diritti! Comu ndaviti dirittu mi siti presenti quandu fannu a littura d� puntaturi i ll�acqua. Pritinditi l�avvisu e si non v� fannu circ�tinci a fotografia du puntaturi mi siti sicuri ch�esti u vostru. N�atra cosa nciaviti a rricurdari, i fatturi s� fatturi e non ponn�essiri avvisu di messa in mora, � cuntra � leggi. Dicitinci mi si ripassunu nu pocu u dirittu privatu.  N�atra cosa vajiu a ddiri: Si ttruvati differenza tra cunsumu e richiesta � pajiamentu, � putiti dinunciari. Annu a rrispundiri a nu reatu gravi, nu reatu penali. Si tratta � truffa nde vostri cunfrunti, si tratta d�estorsioni. Pins�tinci! Ora vi salutu ch� mi scad�u u tempu, ma tornu prestu, chista � a m� zzona, restu nde cumbicin�ti. Rricurdativi chi trasu e nesciu quandu vogghjiu e aundi vogghjiu, e sugnu sempri a vostra disposizioni. Ora d�tivi na scrollatedha, parrati ch� paisani, str�itili mi sunnu cchi� civili, mi ndannu cchi� rispettu p� paisi, p� fiumari, p� l�ambienti, p� idhi stessi e p� tutti, puru p� chidhi chi sbagliunu in bbona fedi�.si nci sunnu. E rricurdatinci ch� diritti vannu i pari passu ch� duviri. E c� faci u s� duviri poti jazz�ri a testa mi reclama i s� diritti. A prossima vota facimu nu discursu cchi� longu pirch� ndajiu ancora tanti cosi i diri.

Chistu dissi u malu spiritu e comu nu surfaloru nda n�attimu spar�u.

Giuvanni e Carmelu rist�ru nnichiluti, senza pal�ri e chi robbi chi nci cadivunu d�anc�dhu. Rristaru nda panchina pinsir�si, senza forza mi si ndi vannu p� casa. Cus� � truvaru a matina i jurnatari. Erunu ancora ddurmint�ti, ma l� occhji l�avivunu �aperti�.  

P.S. : Questa volta niente P.S., mi schjiantu pur�eu du malu spiritu, armenu nfina mi pigghjiu confidenza, speriamu ch�esti di nostri parti, comu dissi, armenu ndi canusci e sapi com�� pins�mu. 

Un caro saluto.

Francesco Pellican� vinti, quasi vintunu ginnaru ddumilaeottu.